Kamerbrief bevat belangrijke constatering in gevecht tegen nationaal personeelstekort: robotisering biedt uitkomst

Dit zien ook ING-sectoreconoom Thijs Geijer en Claudia Werker van de TU Delft, die in gesprek met NOS ingaan op cijfers van de International Federation of Robotics (IFR). Zij publiceerden namelijk recentelijk dat er 2281 nieuwe robots geïnstalleerd zijn in 2021, en dat dat er 530 meer zijn dan in 2020. Deze robots zijn veelal ingezet in fabrieken, maar ook moet er langzamerhand een slag geslagen worden in het gebruik van robots op de werkvloer, fysieke dan wel digitaal.

"We moeten hetzelfde werk met minder mensen kunnen doen", zo wordt robotisering omarmd door de Tweede Kamer. Geijer spreekt naar aanleiding van de cijfers van IFR van een 'serieuze groei'. "De krappe arbeidsmarkt is daar een belangrijke drijfveer voor", verklaart hij. Wanneer arbeid duurder wordt, worden alternatieven relatief aantrekkelijker. Onder andere daarom zijn er in 2021 meer robots ingezet, en zullen deze in de toekomst alleen nog maar vaker ingezet worden. Zelfs in beroepen waar dit nu onwaarschijnlijk lijkt. "Servicerobots zijn in opkomst."

"Daarom stellen werkgevers zichzelf steeds vaker de vraag: hoe kan ik processen automatiseren zodat ik minder werknemers nodig heb?" Werker benadrukt dat dit wellicht niet de juiste vraag is om te stellen. Vaak gaat het niet om het vervangen van personeel, maar het assisteren. "Robots inzetten gaat niet alleen om het vervangen van mensen", is zij dan ook van mening. "Het gaat er ook om hoe je mensen kan ondersteunen." Een voorbeeld van hoe deze ondersteuning nu al plaatsvindt, is met behulp van softwarerobots.

‍

Robots zullen in de toekomst banen overnemen die voor mensen niet prettig zijn om uit te voeren. Geijer: "Voor zware, saaie of gevaarlijke banen zijn meestal minder mensen te vinden, maar robots zouden dat kunnen verlichten en het werken in die beroepen daardoor aantrekkelijker kunnen maken", is de econoom van mening. Wat hier ook nog eens een rol in speelt, is het feit dat de ontwikkeling van robots steeds verder accelereert: "Robots zijn relatief goedkoper, beter en slimmer dan een aantal jaren geleden."

Dat de inzet van robots de komende jaren toe zal nemen, daar lijkt inmiddels niet meer aan te ontkomen. Wat heeft dit te betekenen voor de huidige arbeidsmarkt? Werker: "Mensen zijn in de geschiedenis altijd bang geweest om hun baan te verliezen als er nieuwe technologie geïntroduceerd werd. Een recessie maakt dat niet makkelijker." Toch is er in het verleden nooit een grote technologische revolutie die geleid heeft tot een verlies van banen. Sterker nog, technologische progressie, zoals bijvoorbeeld in de industriële revolutie in Groot-Brittannië eind 17e eeuw, heeft altijd meer werkgelegenheid gebracht.

Daarom is de vrees voor robots, en dus ook softwarerobots ongegrond. Het is vooral belangrijk dat mensen technologische oplossingen (zoals RPA) zien voor wat het werkelijk is: een hulpmiddel. Medewerkers kunnen geassisteerd worden door een softwarerobot en houden daardoor zelf meer tijd over voor andere werkzaamheden. Zo kan iemand van de finance-afdeling zich plots twee dagen per week richten op strategische vraagstukken, wat op den duur weer waarde toevoegt aan een onderneming. Nederland moet niet harder werken, maar vooral slimmer.